Światowy Dzień Udaru Mózgu
29 października obchodzony był Światowy Dzień Udaru Mózgu ustanowiony w 2006 r. przez Światową Organizację Udaru Mózgu (World Stroke Organization WSO). Tego dnia prowadzona jest akcja uświadomienia społeczeństwu, że udar mózgu jest częstym schorzeniem, na które zapada co raz więcej osób.
Światowa Organizacja Udaru Mózgu szacuje, że co szósty dorosły mieszkaniec na całym świecie przejdzie w swoim życiu udar mózgu. Według dostępnych danych w Polsce na udar mózgu zapada rocznie ponad 70 tys. osób. Jest to choroba, która pod względem częstotliwości jest trzecią przyczyną śmierci.
Najczęstszą przyczyną udaru jest niedokrwienie struktur mózgowia wywołane zamknięciem naczynia doprowadzającego krew do mózgu (ok. 85 %). Udar krwotoczny występuje rzadziej (ok. 15%) i jest spowodowany wylewem krwi do struktur mózgowia (krwiak śródmózgowy) lub do obszaru podpajęczynówkowego (krwotok podpajęczynówkowy).
Pacjenci, którzy przechodzą tę chorobę często narażeni są na trwałe kalectwo obniżające znacznie jakość życia, tj. są trwale niepełnosprawne i wymagają stałej lub czasowej opieki. Dlatego tak ważna jest świadomość występowania i objawów tej choroby oraz szybkie podjęcie specjalistycznego leczenia. Czynnikami zwiększającymi ryzyko udarów jest nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu, cukrzyca, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu oraz brak aktywności fizycznej. – „ W zależności od umiejscowienia ogniska udaru oraz jego rozległości można wymienić różne objawy.
Najczęściej występują objawy ruchowe (u ok. 50-80 % pacjentów). Uzewnętrzniają się one raptownym osłabieniem mięśni (niedowładem) lub porażeniem (paraliżem) kończyny - ręki lub połowy ciała, opadnięciem kącika ust, asymetrią twarzy. U chorych pojawienia się problem z wypowiadaniem lub rozumieniem słów (u ok. 12-18% pacjentów). Mowa jest niewyraźna i bełkotliwa, „wypadają” słowa, występuje brak rozumienia mowy. Oprócz tego, występuje gwałtowne osłabienie czucia lub drętwienie w obrębie kończyn, tułowia i twarzy (u ok. 35-50 % pacjentów). Objawy udaru wywołują także nagłe zaburzenia widzenia (u 18% pacjentów) oraz gwałtowny silny ból głowy, zawroty głowy, wymioty, zachwianie równowagi i postawy pionowej (u 17% pacjentów). W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy niezwłoczne wezwać lub skontaktować się z lekarzem lub z Pogotowiem Ratunkowym”. – wyjaśnia dr n. med. Ewa Wierzchowska-Cioch, Ordynator Oddziału Neurologii z Pododdziałem Udarowym Samodzielnego Publicznego Szpitala Wojewódzkiego im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu.
Tylko szybka reakcja na objawy udaru mózgu daje szansę na wyleczenie lub zminimalizowanie trwałych uszkodzeń mózgu, poprzez zastosowanie leczenia trombolitycznego, tj. dożylnego lub dotętniczego podania leku udrażniającego zamknięte naczynie. Jednakże terapia ta może być wdrożona jedynie w przeciągu 4,5 godziny od wystąpienia objawów udaru. - „Na terenie Zamojszczyzny jesteśmy jedynym oddziałem, który wdrożył leczenie trombolityczne. Od 2013 r. wykonaliśmy już ok. 50 tromboliz”. – mówi dr Wierzchowska-Cioch. Niezależnie jednak od możliwości zastosowania nowoczesnego oraz intensywnego i skutecznego leczenia udaru mózgu ważna jest także profilaktyka obejmująca zwiększenie świadomości społeczeństwa na tę ważną i groźną chorobę.
Ryszard Pankiewicz
Rzecznik Prasowy
SPSW im. Papieża Jana Pawła II
w Zamościu
